Τετάρτη 5 Αυγούστου 2015

Η οργή και το τραύμα που τραυματίζει...

Πολύ συχνά στην ψυχοθεραπεία ο θεραπευόμενος νιώθει οργή, απογοήτευση, εγκατάλειψη και προδοσία από τον θεραπευτή του.

Αυτά –κυρίως τα αρνητικά- συναισθήματα καθρεφτίζουν βασικά τραύματα, μη επουλωμένα, που σχηματοποιήθηκαν σε πρώιμες φάσεις της ψυχικής εξέλιξης του, καθώς είχε αποκλειστική κι απόλυτη ανάγκη την υπερ-παρουσία των γονιών του.

Τραύματα και σήμερα νωπά που απαιτούν με την παραμικρή ευκαιρία – κρίση να βγουν στην επιφάνεια της θεραπευτικής σχέσης, ακριβώς για να αποδείξει η τελευταία τον θεραπευτικό της χαρακτήρα.

Η εμπειρία μου δείχνει πως σε αρκετές περιπτώσεις η ασυνείδητη επιθυμία διαλεύκανσης του τραύματος προσκρούει σθεναρά στο αίτημα του θεραπευόμενου να παραμείνει το τραύμα κρυφό, ανέγγιχτο, αδιευκρίνιστο, στην ουσία αθεράπευτο.

Έτσι, πολύ συχνά, όταν αναδύεται ο θυμός, η απογοήτευση, το αίσθημα της προδοσίας, ως αποτέλεσμα της παρούσας θεραπευτικής σχέσης, ο θεραπευόμενος, τρομαγμένος βιάζεται να χρησιμοποιήσει την οργή του ως μοχλό προκειμένου να βγει από την σχέση. Αποδίδοντας τα αρνητικά του συναισθήματα αποκλειστικά στα χαρακτηριστικά του θεραπευτή του και στους «κακούς» του θεραπευτικούς χειρισμούς.

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, το πιο «ζουμερό» και καρποφόρο συστατικό της ψυχοθεραπείας –δηλαδή η ζωντανή σχέση ανάμεσα σε δύο ανθρώπους με νωπά τραύματα και αιμάζουσες  ανάγκες- παραγνωρίζεται και, δυστυχώς, παραμένει αναξιοποίητο.

Ο θεραπευόμενος, βγαίνοντας με οργή από την σχέση, διατηρεί την ψευδαίσθηση πως παρέμεινε άτρωτος από την ανεπάρκεια, την «κακότητα», ή τους πλημμελείς χειρισμούς ενός ανίκανου ψυχοθεραπευτή.

Στην πραγματικότητα, από τον δεύτερο (τον θεραπευτή) του αφαιρέθηκε η δυνατότητα της ιαματικής παρέμβασης μέσα από την ανάδειξη του λανθάνοντος ζητήματος, ενώ ο πρώτος, κρατώντας σφιχτά, αλλά ερμητικά κλειστή –σαν να είναι ο όντως «θησαυρός» του- την βαλίτσα της αυτοδικαίωσης, θα συνεχίσει να την περιφέρει θριαμβευτικά –αλλά τραυματικά- στις μελλοντικές του σχέσεις –θεραπευτικές και μη- μένοντας αγιάτρευτος, και έχοντας παρέα την χωρίς επίγνωση ορφάνια του… 

Τρίτη 4 Αυγούστου 2015

Πως να βοηθήσεις αν πρώτα δεν βοηθηθείς ο ίδιος; Αν δεν γίνεις παιδί, πως να μεγαλώσεις;

Πως να βοηθήσεις αν πρώτα δεν βοηθηθείς ο ίδιος;

Αν δεν γίνεις παιδί, πως να μεγαλώσεις;

Αν δεν δεις καθαρά τα πράγματα, πως να μην έχεις αποκλειστικό κίνητρο της "αγαθοεργίας" σου την ενοχή...;


Συχνά σ’ ακούω να μου λες ή να το υπονοείς στις συνεδρίες:

«Μα πως ν’ αφήσω τους γονείς μου αβοήθητους…!;», εννοώντας πως νιώθεις ένοχος επειδή θέλεις να ζήσεις ανεξάρτητα από τις δικές τους επιταγές ζωής κι ευτυχίας, προτροπές και κατευθύνσεις.


Πως φοβάσαι τρομαχτικά το ενδεχόμενο να συγκρουστείς –κυρίως- με τους εσωτερικευμένους σου γονείς, επειδή μια τέτοια σύγκρουση μπορεί να σου καταδείξει την αδυναμία σου να στηρίζεις τις προσωπικές σου θέσεις κι αιτήματα.

Όπως τότε που, φύσει και θέσει, ήσουν απόλυτα εξαρτημένος από κείνους.


Στο βάθος πιστεύεις πως δεν μεγάλωσες.


Πως μες τον πυρήνα της ταυτότητας σου ακόμα κυριαρχεί ο ρόλος του παιδιού της οικογένειας της καταγωγής σου.


Η ταύτιση σου με αυτόν τον ρόλο είναι που καθορίζει τις επιλογές σου, ή τους περιορισμούς των επιλογών σου.


Κι εγώ, αναλογιζόμενος τα παραπάνω, σου λέω:


«Γίνε περισσότερο έντιμος. Δεσμεύσου να δεις τους φόβους σου πίσω από την ανάγκη σου να «στέκεσαι» άκαμπτος σαν μπαστούνι, ως ες αεί διορισμένος υπάλληλος, εντεταλμένος βοηθός των γονιών σου. Αν δεν αυτονομηθείς, δεν θα μπορέσεις, ούτως ή άλλως, να τους στηρίξεις, όπως το χουν ανάγκη…

»… Αν δεν αφήσεις τους γονείς σου να μεγαλώσουν, πως θα μεγαλώσεις εσύ…;!


Πάψε να γίνεσαι, καταναγκαστικώ τω τρόπω,  «γονιός» των γονιών σου, αν θες κάποια στιγμή πραγματικά να τους βοηθήσεις να γίνουν αυτό που και κείνοι λαχταρούν: οι γονείς σου!...


Να αναλάβουν δηλαδή ψυχικά και υπαρκτικά τον γονεϊκό τους ρόλο απέναντί σου.


Πίστεψέ με, τον έχουν τόση ανάγκη, όση τον έχεις κι εσύ… 


Γιατί, αν δεν τους επιτρέψεις εκείνους να γίνουν γονείς, ούτε εσύ θα μπεις στον ρόλο του παιδιού, που τόσο χρόνια λαχταράς, αλλά ακόμα τον ατενίζεις ως ανεπίλυτη εκκρεμότητα μέσα σου…


Κι εσύ το ξέρει πολύ καλά: Αν δεν γίνεις πρώτα «παιδί», μην περιμένεις να διεκδικήσεις επάξια, με σοβαρότητα κι ελπίδα, τον ρόλο του ενήλικά στην ζωή σου…».